مقالات آموزشی, وبلاگ

مطالعه مضمونی کتیبه های سفال مینایی ایران در دوره میانی اسلامی (قسمت هفتم)

مطالعه مضمونی کتیبه های سفال مینایی ایران در دوره میانی اسلامی(قسمت هفتم)

شناخت مضامین کتیبه های نگاشته شده بر سفال مینایی

در این نوشته ادامه مقاله مطالعه مضمونی کتیبه های سفال مینایی ایران در دوره میانی اسلامی (قسمت هفتم) را خواهید خواند و نگارش تاریخ کتیبه ها را فرا می گیرید.

نگارش تاریخ

در دوره سلجوقی و خوارزمشاهی، هنرمندان به ثبت و نگارش نام خود رقم) و تاریخ خلق اثر بسیار اهمیت داده اند.در واقع، تاریخ های درج شده روی آثار زرین فام و مینایی، پایه گذار تحولی بزرگ در ثبت و بقاء هنر اسلامی در ایران محسوب می شود.

کریمی و کیانی به نقل از ویت ۱۷؛ که از نخستین محققان در زمینه تاریخ گذاری روی سفال مینایی بوده است، دو ظرف مینایی را با تاریخ های ۵۷۵ هق. و ۵۸۷ هق. معرفی کرده اما تصویری از این آثار را ارایه نداده اند (کریمی، کیانی، ۱۳۶۴: ۵۸). پوپ، دو ظرف با تاریخ ۵۸۲ هق و ۵۸۳ هق معرفی کرده است (پوپ، ۱۳۸۷: ۱۸۵۷). واتسون، به معرفی هشت شیء و قطعه مینایی می پردازد که متعلق به سال های ۵۷۶ هق (موزه هنر اسلامی قاهره)، ۵۸۲ هق (مجموعه بهرامی)، ۵۸۲ و ۵۸۳ هق (موزه متروپولیتن)، ۵۸۳ هق (موزه متروپولیتن)، ۵۸۳ هق (موزه بریتانیا)، ۵۸۳ هق موزه کانتی لوس آنجلس) و ۶۰۴ هق (موزه آشمولین) است. نمونه بعدی که واتسون معرفی می کند، تاریخ ۶۱۶ هق مجموعه موسا) را نشان می دهد (۱۸۰-۱۷۸ :۱۹۸۲ ,Watson).

علاوه بر این موارد، توحیدی کاسه ای موجود در مجموعه اینجوجیان را با تاریخ محرم ۵۸۳ هق. معرفی کرده است توحیدی، ۱۳۷۹: ۳۷۶). کاسه ای مینایی با تاریخ ۶۰۴ هق. نیز در موزه ایران باستان نگهداری می شود.

از دیدگاه میسون، با وجودی که شکل ظروف و نقوش مینایی، حکایت از یک رابطه تصویری قوی با زرین فام سبک کاشان از نظر مکان و زمان شکل گیری دارد، ممکن است خواندن تاریخ های مذکور با خطا نیز همراه بوده باشد ,Mason) (132 :2004. به نظر میسون و تایت احتمال اینکه همه سفالهای مینایی در ۳۰ سال پایانی قرن ۶ هق در کاشان تولید شده باشند نیز زیاد است (۴۱ :۱۹۹۷ , Mason & Tite ). با این وجود ون و پلارد بر این نظرند که تولید محصولات مینایی همزمان با حمله مغولان به ایران در دهه ۱۲۲۰ میلادی کاهش یافته ولی باز هم متوقف نشده است .

(Wen, Pollard, 2012: 1-2)

برای خواندن مقاله ی شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران و نقش آن بر پیدایش و تکامل خط نستعلیق کلیک کنید.

نام پدیدآورندگان یا صاحبان شی

نام ۹ هنرمندی که تاکنون توسط پژوهشگران، بر روی سفال مینایی مورد خوانش قرار گرفته در جدول ۲ ارائه شده است. این صنعتگران هنرمند عبارتند از: ابوزید کاشانی (جدول ۱، شماره ۱)، محمد بن ابوالحسن المقری (جدول ۱، شماره ۲)، ابوطاهر حسین (جدول ۱، شماره ۳)، برهان کاشانی (جدول ۱، شماره ۴)، عبد اللطیف (جدول ۱، شماره ۵)، على بن یوسف (۶ جدول ۱، شماره) ، فخرالدین (جدول ۱، شماره ۷)، حسین (جدول ۱، شماره ۸) و جمال الدین (جدول ۱، شماره ۹).

جدول ۲. ظروف مینایی شناخته شده که دارای رقم هنرمند است. ,۱۵۵ :۲۰۰۷ ,Watson , 1982 : 171 , Pancaroglu) (355 :2012 ,Koss , 2009 : 44 . Koeppe et al (پوپ، ۱۳۸۷: ۱۸۰۰-۱۸۰۱. محمد حسن، ۱۳۸۸: ۱۷۴-۱۷۷)

مقالات تخصصی خط و کتابت

شامل مقالات تخصصی خط و کتابت ۱ و ۲

مجموعه کرونولوژی خوشنویسی ایرانی

 نوشته:دکتر حمیدرضا قلیچ خانی

 

این نوشته برگرفته از مقاله مطالعه مضمونی کتیبه های سفال مینایی ایران در دوره میانی اسلامی نوشته ملیکا یزدانی و فرهاد خسروی بیژائم می باشد.

 مقاله مطالعه مضمونی کتیبه های سفال مینایی ایران در دوره میانی اسلامی (قسمت هفتم) ادامه دارد…

علاقمندان و همراهان به این مطلب میتوانند بخش های بعدی را از لینک های زیر بخوانند:

مطالعه مضمونی کتیبه های سفال مینایی ایران در دوره میانی اسلامی(قسمت اول)
مطالعه مضمونی کتیبه های سفال مینایی ایران در دوره میانی اسلامی (قسمت دوم )
مطالعه مضمونی کتیبه های سفال مینایی ایران در دوره میانی اسلامی (قسمت سوم )
مطالعه مضمونی کتیبه های سفال مینایی ایران در دوره میانی اسلامی (قسمت چهارم )
مطالعه مضمونی کتیبه های سفال مینایی ایران در دوره میانی اسلامی (قسمت پنجم )
مطالعه مضمونی کتیبه های سفال مینایی ایران در دوره میانی اسلامی (قسمت ششم)
مطالعه مضمونی کتیبه های سفال مینایی ایران در دوره میانی اسلامی (قسمت هشتم)
 

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *